Kenmerkend aspect 42 (9) (examen) (H/V)

Kenmerkend aspect 42: Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering bij tijdvak 9: Wereldoorlogen.

De moderne bewapening die als gevolg van de industrialisatie (tijdvak 8) kon worden ontwikkeld, zorgde ervoor dat de (wereld)oorlogen in dit tijdvak verwoestender, sneller, veelzijdiger en dodelijker waren dan ooit tevoren. In de Eerste Wereldoorlog zorgde de komst van gifgas, de massale aanwezigheid aan artillerie en de mitrailleur voor de massale slachting van soldaten in de loopgraven. Ook de tank deed reeds in deze oorlog zijn intrede, maar was nog te onhandig en onderontwikkeld om al van doorslaggevend belang te zijn voor deze oorlog. Ook werd er al gebruik gemaakt van vliegtuigen, die echter voor het grootste deel gebruikt werden ter verkenning van het vijandelijk gebied. Onderzeeërs maakte ondertussen de wereldzeeën onveilig door de onbeperkte duikbotenoorlog die de Duitse keizer had afgekondigd tegen de geallieerde landen en alle andere neutrale schepen op zee. In deze oorlog sneuvelde naar verluidt in totaal 35.043.826 mensen (bron: Niall Ferguson – Pity of War), een ongekend aantal dat de kracht van de nieuwe vernietigingswapens goed illustreert. Onterecht vergeten we vaak in Nederland hoe ongelofelijk vernietigend en desastreus deze oorlog is geweest voor Europa. In België weten ze dat des te beter: de strijd vond vooral plaats op haar grondgebied. De Eerste Wereldoorlog was één van de eerste totale oorlogen: onschuldige burgers (bijvoorbeeld in België) raakte direct betrokken bij de oorlogsvoering, bijvoorbeeld door de bombardementen op steden en het gebruik van deze steden als onderdeel van het slagveld.

De Tweede Wereldoorlog was zo mogelijk nog vernietigender dan zij voorganger. Vooral door de luchtbombardementen door de Duitse Luftwaffe in deze oorlogen zorgde ervoor dat de bevolking bij de oorlog betrokken raakte. De Duitsers zette reeds vanaf het begin van de oorlog terreurbombardementen in op steden (Londen, Rotterdam, Warschau) om hen op te knieën te krijgen. Duizenden mensen ontkwamen niet aan de vlammen van de brandbommen die de Duitsers afwierpen: de oorlog werd niet alleen gevoerd tussen twee legers, maar ook tegen de bevolking van de binnengevallen landen. De burgerslachtoffers in de Tweede Wereldoorlog waren daarom hoger dan in welke oorlog dan ook. In deze oorlog deden dus de eerder genoemde bommenwerpers hun intreden, evenals het nieuwe verschijnsel dat er gevechten plaatsvonden in de lucht. De Engelse RAF stelde zich dapper te weer tegen de Duitse luchtvloot van Hitler, waardoor Engeland het waarschijnlijk heeft gered tijdens deze oorlog overeind te blijven. De artillerie die eerder gebruikt was in de Eerste Wereldoorlog was gemoderniseerd en nog dodelijker dan in de Eerste Wereldoorlog.

Duitsland behaalde zijn grote militaire successen vooral door de toepassing van de Blitzkrieg: de bliksemoorlog. Door de inzet van vliegtuigen (vooral duikbommenwerpers), snelle tanks, gemotoriseerde eenheden en parachutisten (allen nieuw in deze oorlog), werden landen in razendsnel tempo verslagen. Zo capituleerde Nederland bijvoorbeeld al na vijf dagen van oorlogsvoering tegen de Duitsers, een ondenkbaar snelle tijd in vergelijking met de manier waarop nog oorlog gevoerd werd in de Eerste Wereldoorlog. Tegen het einde van de oorlog werden evenals eerder de Duitsers gedaan hadden in 1939, 1940 en 1941, diverse Duitse steden (bijvoorbeeld Dresden) systematisch en volledig met de grond gelijk gemaakt door de geallieerden. Daarbij wordt vaak vergeten dat ook veel onschuldige Duitse burgers de dood gevonden hebben door toedoen van de geallieerden. Het grootst was de kracht van het massavernietigingswapen dat door de Amerikanen tegen de Japanse agressor werd gebruikt: de atoombom. In één flits werden de twee Japanse steden Hiroshima en Nagasaki met twee van dit soort bommen door de Amerikanen in de as gelegd, wat het einde betekende van de Tweede Wereldoorlog in Azië. Het aantal doden dat gevallen is tijdens de Tweede Wereldoorlog (burgerslachtoffers, militairen en slachtoffers van de Holocaust tezamen) wordt geschat op 70.000.000 (70 miljoen) tot 85.000.000 (85 miljoen) mensen.